AGH NAUKA spotkania

Co potrafi wynalazek AGH, który Sławosz zabrał na orbitę?

klubgwarek - AGH NAUKA spotkania Co potrafi wynalazek AGH, który Sławosz zabrał na orbitę?

21.10.2025 / wt. / 17:00

Bezpłatne!

OPIS WYDARZENIA


Opaski monitorujące parametry życiowe, które mogą być produkowane w bazach księżycowych czy marsjańskich – brzmi jak science fiction, ale to technologia przyszłości opracowywana w Akademii Górniczo-Hutniczej. Podczas październikowego spotkania astrobiolożka dr Agata Kołodziejczyk w rozmowie z red. Ewą Szkurłat opowie o kulisach przygotowanego w Centrum Technologii Kosmicznych AGH eksperymentu „MXene in LEO” – jednego z 13, która polski astronauta dr Sławosz Uznański-Wiśniewski przeprowadził na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.

MXene to nowoczesne nanomateriały o wielu potencjalnych zastosowaniach w trakcie misji kosmicznych. Składają się z węglików, azotków i węgloazotków metali. Naukowcy i naukowczynie z AGH badają wersję z węglika tytanu, którą samodzielnie produkują. W ramach eksperymentu „MXene in LEO” dr Sławosz Uznański-Wiśniewski sprawdzał, jak ten materiał zachowuje się na niskiej orbicie okołoziemskiej w warunkach mikrograwitacji i promieniowania. Oprócz tego, astronauta testował również opracowane przez zespół z AGH opaski do mierzenia pulsu wykonane z celulozy bakteryjnej, w których jako czujniki pomiarowe wykorzystano właśnie materiał MXene.

Celuloza bakteryjna wytwarzana jest przez drobnoustroje ze zwykłego cukru, natomiast MXeny można produkować za pomocą drukarek 3D. Te cechy powodują, że opracowywane na AGH opaski mogłyby być samodzielnie serwisowane i produkowane przez załogi misji kosmicznych. To duża zaleta szczególnie w kontekście planowania długotrwałych wypraw w kierunku pozaziemskich globów, których uczestnicy i uczestniczki będą w dużej mierze zdani za zasoby dostępne „in situ”.

Opowieść o eksperymencie „MXene in LEO” będzie więc również pretekstem do pytań o to, czy ludzie będą mieli szansę przetrwać w koloniach na Księżycu czy Marsie oraz o roli AGH w tworzeniu technologii wspierających obecność człowieka w kosmosie.

Program wydarzenia:

17.00-17.45 – rozmowa dr Agatą Kołodziejczyk, prowadzenie red. Ewa Szkurłat 17.45-18.30 – odpowiedzi na pytania od publiczności

Dr Agata Kołodziejczyk

Neurobiolog z kosmiczną misją. Doktorat zdobyła na Uniwersytecie w Sztokholmie. Jest współzałożycielką Analog Astronaut Training Center oraz pomysłodawczynią i realizatorką powstania w Polsce baz do symulacji misji kosmicznych, organizatorką 93 księżycowych i marsjańskich analogowych misji kosmicznych, mentorką ponad 400 analogowych astronautów. Pracowała w Europejskiej Agencji Kosmicznej w Advanced Concepts Team w Holandii. Autorka licznych publikacji edukacyjnych i naukowych na temat chronobiologii, biologii kosmicznej i neurobiologii. Trzykrotna laureatka międzynarodowego konkursu Global Space Balloon Challenge w kategorii „Najlepszy eksperyment naukowy” i „Najlepszy projekt edukacyjny”. Uhonorowana wieloma stypendiami naukowymi, m.in. przez Fundację na Rzecz Nauki Polskiej.

Red. Ewa Szkurłat

Laureatka Polskiego Pulitzera (za reportaż śledczy w 2007 r.) i ponad sześćdziesięciu ogólnopolskich konkursów dziennikarskich. Jej reportaże reprezentowały Polskie Radio na międzynarodowym festiwalu Prix Europa w Berlinie, Premios Ondas w Barcelonie, zostały nagrodzone m.in. przez Fundację Batorego, Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich, 4 Marszałków Senatu RP. Dwukrotnie nominowana do nagrody im. R. Kapuścińskiego PAP, dwukrotna laureatka Nagrody Dziennikarzy Małopolski. W Radiu Kraków zajmuje się nauką, ekologią i oze. Specjalizuje się w reportażu i dokumencie.

GALERIA